مدیرمسوول روزنامه تابناک:
محمد قادری مدیر مسوول روزنامه تابناک و سردبیر سابق سایت تابناک در خصوص مشکلات عرصه رسانه به خبرنگار خبرگزاری دانا(داناخبر)، گفت: مشکلات روزنامه نگاران کشور در یک جمله و کلمه خلاصه نمیشود و برای بررسی مشکلات این قشر باید موارد زیادی را مد نظر قرار دهیم. اما به عقیده من مهمترین نکتهای که باید به آن توجه کنیم، عدم تعریف جایگاه مناسب رسانه در کشور است، چه در بین مردم و چه در بین مسوولان.
وی ادامه داد: هنوز تعریف درستی از جایگاه رسانه در کشور صورت نگرفته است، که آیا به مثابه بنگاه درآمدزایی است و یا محل بیان دغدغهها و حرفهای مردم است و یا قرار است منعکس کننده یک جریان سیاسی باشد. بنابراین میتوانیم بگوییم یکی دیگر از مشکلات درگیری حوزههای مختلف است و دلیل آن هم این است که همانطور که گفتم جایگاههای مختلف رسانه و مطبوعات در کشور ما تعریف نشده است.
قادری در ادامه تصریح کرد: این موضوع باعث میشود که مخاطبان ندانند که کدام رسانه حکومتی است و کدامیک خصوصی و چون تعریف درستی ازاین مقولات صورت نگرفته است به تبع آن بحث سانسور هم پیش میآید؛ وگرنه اگر جایگاه رسانه به عنوان محل وجود افکار عمومی شناخته شود و ضوابط فعالیت آن هم مشخص باشد، دیگر دلیلی برای فشار نهادهای دولتی بر مطبوعات وجود ندارد.
وی افزود: همچنین روشن نبودن برخی مواد قانونی در مورد مطبوعات این مشکلات را شدت میبخشد. به عنوان مثال هیچ قانونی درمورد سایتها و پایگاههای اطلاع رسانی کشور وجود ندارد، از این رو محدودیتها برای آنها اعمال میشود ولی هیچ گونه مزایایی متوجه سایتهای این چنینی نیست.
مدیرمسوول روزنامه تابناک در ادامه صحبتهایش گفت: معضل دیگر این است که متاسفانه فضاهایی در این حوزه ایجاد شده است و گروههایی به اسم تولید خبرنگار و آموزش روزنامه نگار وارد این مجموعه شدهاند که اصلا تحصیلات مرتبط با این رشته را ندارند و در اغلب خبرگزاریها و رسانههای مطرح کشور کسانی کار میکنند که اصلا به علم روزنامه نگاری مسلط نیستند و در شرایط خوش بینانه در نهایت یک دوره آموزشی کوتاه را گذراندهاند. همین مساله کیفیت را پایین میآورد و تفاوت ما با روزنامهنگاری در کشورهای اروپایی همین است، چراکه کشورهای اروپایی اصلا تعدد رسانه و مطبوعات مدنظرشان نیست و به کیفیت ارایه مطالب توجه میکنند، در حالیکه میبینیم در ایران کمیت رسانهها و مطبوعات بالاست در حالیکه کیفیت و دقت در ارایه اخبار بسیار پایین است.
در عرصه مطبوعات، مجموعهای صد درصد موفق در کشور وجود ندارد
قادری در رابطه با وضعیت عملکرد مطبوعات و رسانههای کشور گفت: به طور قطع میگویم که در عرصه مطبوعات، مجموعه ای که بتوانیم صد درصد از آن به عنوان یک مجموعه موفق نام ببریم در حال حاضر در کشور وجود ندارد. اگر رسانهها و مطبوعات را به عنوان یک مثلث در نظر بگیریم باید سه ضلع سرعت، دقت و کیفیت در پردازش اخبار را داشته باشد و هر رسانهای که این سه ویژگی را همگام باهم داشته باشد میتواند نزد مخاطبان اعتبار کسب کند.
سردبیر سابق سایت تابناک ادامه داد: آنچه که در حال حاضر در میان اصحاب رسانه در فضای مجازی به اشتباه جا افتاده است این است که بازدید بالای یک سایت نشانه موفق بودن آن است، در صورتیکه باید بگویم در فضای مجازی الزاما بازدید بالا به معنای گستره نفوذ نیست. دسترسی آسان به فضای مجازی نسبت به فضای مکتوب یکی از دلایل پر بازدید بودن این سایتها به شمار میرود.
قادری ضمن بیان این مطلب که، در عصر حاضر یک ایمیل، وبلاگ ویا حتی یک پیام کوتاه میتواند نقش رسانه را ایفا کند و دست به دست بچرخد، افزود: اما این موضوع الزاما به معنای موثر واقع شدن آن نیست، اغلب خبرخوانهای ما کارمندان ادارات هستند که از سایتها بازدید میکنند اما این بازدید صرفا به معنای اثرگذاری مثبت نیست و دیگر اینکه سرعت انتشار اخبار بسیار مهم است که رسانههای مکتوب از این حیث با محدودیت روبهرو هستند و دیگر اینکه در فضای مجازی فضای دیالوگ برقرار است که میتواند برتری نسبت به مطبوعات چاپی داشته باشد.
میزان وثوق مخاطبان به اطلاعاتی که از اینترنت میگیرند بسیار کم است
این کارشناس حوزه رسانه تصریح کرد: از این رو در اینجا متوجه یک تضاد میشویم و آن هم بازدید بالای سایتهای غیرحرفهای است. اما باید متذکر شوم که میزان وثوق مخاطبان به اطلاعاتی که از اینترنت میگیرند بسیار کم است. البته این مطالب میتواند فضا سازی کند و یا در غالب شایعه وارد افکار عمومی شود اما گریزی از آن نیست و نمیتوانیم جلوی آن را بگیریم چراکه عصر حاضر اینگونه ایجاب میکند. تنها راه مقابله با چنین وضعیتی این است که مطبوعات و رسانههای حرفهای کشور پیشدستی کرده و اخبار درست را اریه دهند تا مخاطبات نیازی به گرفتن اطلاعات از سایتهای این چنینی حس نکنند.
وی ضمن تاکید بر این موضوع که، در حوزه کاری ما کسب تجربه بسیار مهم است، و از طریق تجربه است که روزنامه نگاران و خبرنگاران سلسله مراتب کار را یاد میگیرند، گفت: در حال حاضر به دلیل اینکه اغلب رسانههای ما ارگانی بوده و زاییده یک جریان خاص هستند صاحبان رسانهها به دنبال خبرنگار و نیروی حرفهای نیستند بلکه به دنبال کسانی هستند که همسو با آنها حرکت کند و اینگونه است که افرادی به خاطر وابستگیهای سیاسی و بدون تجربه و مهارت آکادمیک در این عرصه به اشتباه مطرح میشوند. در این حوزه هم مانند تمام رشتهها تجربه و تحصیلات آکادمیک باید در کنار هم باشند و هیچ کدام بدون دیگری کامل نیست. بنابراین اینگونه نیست که بگوییم اساتید این رشته نمیتوانند در بازار کار فعالیت کنند بلکه آنهایی نمیتوانند در این حوزه دوام بیاورند، وابستگیهای سیاسی و جناحی ندارند.
نقدی که دردآور باشد منجر به پاسخگویی میشود
مدیرمسوول روزنامه تابناک در رابطه با عملکرد این روزنامه گفت: در حال حاضر روزنامهها با مشکلات مالی بسیاری از جمله مشکل کاغذ روبهرو هستند و از این رو روزنامههای خصوصی در کشور ما خبلی امیدی به بقا ندارند، چراکه همانطور که گفتم دغدغه مالی دارند حال اینکه روزنامههای دولتی طبیعتا نگرانیهای کمتری دارند.
قادری افزود: ماهم به عنوان یک روزنامه خصوصی از این امر مستثنی نیستیم اما علیرغم تمام این مشکلات سعی داریم در تمامی حوزهها با نگرش نقد منصفانه وارد شویم و نقاط قوت و ضعف سوژههایمان را توامان در کنار یکدیگر بیاوریم. البته در عرصه روزنامه نگاری نقد باید به گونهای صورت گیرد که امید به آینده را در مردم از بین نبرده و مخاطبان را مایوس نکند.
وی در پایان صحبتهایش خاطرنشان کرد: سعی ما براین است که نقدمان دردآور باشد، چراکه معتقدم نقدی که دردآور باشد منجر به پاسخگویی میشود و از آنجا که رسالت رسانه این است که زبان گویای مردم باشد سعی ما هم این است که در چارچوب منافع و اصول نظام به منافع مخاطبان و مردم نیز بیندیشیم.
وی ادامه داد: هنوز تعریف درستی از جایگاه رسانه در کشور صورت نگرفته است، که آیا به مثابه بنگاه درآمدزایی است و یا محل بیان دغدغهها و حرفهای مردم است و یا قرار است منعکس کننده یک جریان سیاسی باشد. بنابراین میتوانیم بگوییم یکی دیگر از مشکلات درگیری حوزههای مختلف است و دلیل آن هم این است که همانطور که گفتم جایگاههای مختلف رسانه و مطبوعات در کشور ما تعریف نشده است.
قادری در ادامه تصریح کرد: این موضوع باعث میشود که مخاطبان ندانند که کدام رسانه حکومتی است و کدامیک خصوصی و چون تعریف درستی ازاین مقولات صورت نگرفته است به تبع آن بحث سانسور هم پیش میآید؛ وگرنه اگر جایگاه رسانه به عنوان محل وجود افکار عمومی شناخته شود و ضوابط فعالیت آن هم مشخص باشد، دیگر دلیلی برای فشار نهادهای دولتی بر مطبوعات وجود ندارد.
وی افزود: همچنین روشن نبودن برخی مواد قانونی در مورد مطبوعات این مشکلات را شدت میبخشد. به عنوان مثال هیچ قانونی درمورد سایتها و پایگاههای اطلاع رسانی کشور وجود ندارد، از این رو محدودیتها برای آنها اعمال میشود ولی هیچ گونه مزایایی متوجه سایتهای این چنینی نیست.
مدیرمسوول روزنامه تابناک در ادامه صحبتهایش گفت: معضل دیگر این است که متاسفانه فضاهایی در این حوزه ایجاد شده است و گروههایی به اسم تولید خبرنگار و آموزش روزنامه نگار وارد این مجموعه شدهاند که اصلا تحصیلات مرتبط با این رشته را ندارند و در اغلب خبرگزاریها و رسانههای مطرح کشور کسانی کار میکنند که اصلا به علم روزنامه نگاری مسلط نیستند و در شرایط خوش بینانه در نهایت یک دوره آموزشی کوتاه را گذراندهاند. همین مساله کیفیت را پایین میآورد و تفاوت ما با روزنامهنگاری در کشورهای اروپایی همین است، چراکه کشورهای اروپایی اصلا تعدد رسانه و مطبوعات مدنظرشان نیست و به کیفیت ارایه مطالب توجه میکنند، در حالیکه میبینیم در ایران کمیت رسانهها و مطبوعات بالاست در حالیکه کیفیت و دقت در ارایه اخبار بسیار پایین است.
در عرصه مطبوعات، مجموعهای صد درصد موفق در کشور وجود ندارد
قادری در رابطه با وضعیت عملکرد مطبوعات و رسانههای کشور گفت: به طور قطع میگویم که در عرصه مطبوعات، مجموعه ای که بتوانیم صد درصد از آن به عنوان یک مجموعه موفق نام ببریم در حال حاضر در کشور وجود ندارد. اگر رسانهها و مطبوعات را به عنوان یک مثلث در نظر بگیریم باید سه ضلع سرعت، دقت و کیفیت در پردازش اخبار را داشته باشد و هر رسانهای که این سه ویژگی را همگام باهم داشته باشد میتواند نزد مخاطبان اعتبار کسب کند.
سردبیر سابق سایت تابناک ادامه داد: آنچه که در حال حاضر در میان اصحاب رسانه در فضای مجازی به اشتباه جا افتاده است این است که بازدید بالای یک سایت نشانه موفق بودن آن است، در صورتیکه باید بگویم در فضای مجازی الزاما بازدید بالا به معنای گستره نفوذ نیست. دسترسی آسان به فضای مجازی نسبت به فضای مکتوب یکی از دلایل پر بازدید بودن این سایتها به شمار میرود.
قادری ضمن بیان این مطلب که، در عصر حاضر یک ایمیل، وبلاگ ویا حتی یک پیام کوتاه میتواند نقش رسانه را ایفا کند و دست به دست بچرخد، افزود: اما این موضوع الزاما به معنای موثر واقع شدن آن نیست، اغلب خبرخوانهای ما کارمندان ادارات هستند که از سایتها بازدید میکنند اما این بازدید صرفا به معنای اثرگذاری مثبت نیست و دیگر اینکه سرعت انتشار اخبار بسیار مهم است که رسانههای مکتوب از این حیث با محدودیت روبهرو هستند و دیگر اینکه در فضای مجازی فضای دیالوگ برقرار است که میتواند برتری نسبت به مطبوعات چاپی داشته باشد.
میزان وثوق مخاطبان به اطلاعاتی که از اینترنت میگیرند بسیار کم است
این کارشناس حوزه رسانه تصریح کرد: از این رو در اینجا متوجه یک تضاد میشویم و آن هم بازدید بالای سایتهای غیرحرفهای است. اما باید متذکر شوم که میزان وثوق مخاطبان به اطلاعاتی که از اینترنت میگیرند بسیار کم است. البته این مطالب میتواند فضا سازی کند و یا در غالب شایعه وارد افکار عمومی شود اما گریزی از آن نیست و نمیتوانیم جلوی آن را بگیریم چراکه عصر حاضر اینگونه ایجاب میکند. تنها راه مقابله با چنین وضعیتی این است که مطبوعات و رسانههای حرفهای کشور پیشدستی کرده و اخبار درست را اریه دهند تا مخاطبات نیازی به گرفتن اطلاعات از سایتهای این چنینی حس نکنند.
وی ضمن تاکید بر این موضوع که، در حوزه کاری ما کسب تجربه بسیار مهم است، و از طریق تجربه است که روزنامه نگاران و خبرنگاران سلسله مراتب کار را یاد میگیرند، گفت: در حال حاضر به دلیل اینکه اغلب رسانههای ما ارگانی بوده و زاییده یک جریان خاص هستند صاحبان رسانهها به دنبال خبرنگار و نیروی حرفهای نیستند بلکه به دنبال کسانی هستند که همسو با آنها حرکت کند و اینگونه است که افرادی به خاطر وابستگیهای سیاسی و بدون تجربه و مهارت آکادمیک در این عرصه به اشتباه مطرح میشوند. در این حوزه هم مانند تمام رشتهها تجربه و تحصیلات آکادمیک باید در کنار هم باشند و هیچ کدام بدون دیگری کامل نیست. بنابراین اینگونه نیست که بگوییم اساتید این رشته نمیتوانند در بازار کار فعالیت کنند بلکه آنهایی نمیتوانند در این حوزه دوام بیاورند، وابستگیهای سیاسی و جناحی ندارند.
نقدی که دردآور باشد منجر به پاسخگویی میشود
مدیرمسوول روزنامه تابناک در رابطه با عملکرد این روزنامه گفت: در حال حاضر روزنامهها با مشکلات مالی بسیاری از جمله مشکل کاغذ روبهرو هستند و از این رو روزنامههای خصوصی در کشور ما خبلی امیدی به بقا ندارند، چراکه همانطور که گفتم دغدغه مالی دارند حال اینکه روزنامههای دولتی طبیعتا نگرانیهای کمتری دارند.
قادری افزود: ماهم به عنوان یک روزنامه خصوصی از این امر مستثنی نیستیم اما علیرغم تمام این مشکلات سعی داریم در تمامی حوزهها با نگرش نقد منصفانه وارد شویم و نقاط قوت و ضعف سوژههایمان را توامان در کنار یکدیگر بیاوریم. البته در عرصه روزنامه نگاری نقد باید به گونهای صورت گیرد که امید به آینده را در مردم از بین نبرده و مخاطبان را مایوس نکند.
وی در پایان صحبتهایش خاطرنشان کرد: سعی ما براین است که نقدمان دردآور باشد، چراکه معتقدم نقدی که دردآور باشد منجر به پاسخگویی میشود و از آنجا که رسالت رسانه این است که زبان گویای مردم باشد سعی ما هم این است که در چارچوب منافع و اصول نظام به منافع مخاطبان و مردم نیز بیندیشیم.