در گفت و گوی خبرگزاری دانا با وزیر پیشین ارتباطات مطرح شد:
در سال‌های گذشته وضعیتی بر کشور حاکم شد که به بهانه حساسیت های امنیتی از بسیاری خدمات، تکنولوژی ها و فناوری ها و دانش روز دنیا محروم شدیم. خصوصا در حوزه مخابرات که رفتارهای دولت در این حوزه، مخاطراتی را برای اقتصاد کشور رقم زده است.
سید احمد معتمدی در گفت و گو با خبرنگار فناوری خبرگزاری دانا(داناخبر)، در رابطه با واگذاری شرکت مخابرات به بخش خصوصی، گفت: برخی گمان می‌کنند، خصوصی سازی مخابرات یکی از بزرگترین دستاوردهای کشور بوده است. اما می بینیم که طی این سال‌ها انتقادات بسیاری از سوی کارشناسان درخصوص واگذاری مخابرات مطرح شده است.
وی ادامه داد: من قبلا بارها و بارها اعلام کردم که مخابرات باید به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات برگردد، اما به هیچ وجه منظورم این نبوده که بخش های خصوصی شده تلفن همراه و ثابت به دولت برگردند. اتفاقا خصوصی سازی مخابرات و فناوری اطلاعات در زمان وزارت من در دولت اصلاحات آغاز شد.
واگذاری نباید به شکلی باشد که حاکمیت تضعیف شود
معتمدی افزود: منظور بنده از بازگرداندن مخابرات به دولت در بخش های حاکمیتی بوده است. واگذاری نباید به شکلی باشد که حاکمیت تضعیف شود. در افراطی ترین شکل خصوصی سازی مخابرات که در آمریکا اتفاق افتاده است نه تنها بخش حاکمیت تضعیف نشده بلکه این بخش را نسبت به گذشته قویتر هم کرده است. اما متاسفانه خصوصی سازی شرکت مخابرات ایران در دولت گذشته به بدترین شکل رخ داد و من معتقدم دولت جدید در جهت موفقیت در بخش های مختلف اقتصادی به ویژه در بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات باید به بخش خصوصی واقعی میدان دهد. آنچه در قالب خصوصی سازی در دولت نهم و دهم رخ داد را نمی توان خصوص سازی اطلاق کرد. این اقدام، اشتباه فاحشی بود که ضربات سنگینی به بخش اقتصاد وارد کرد.
این استاد دانشگاه امیرکبیر افزود: خصوصی سازی مخابرات به شکلی باید انجام می گرفت که تنها بخش تصدی گری واگذار می شد نه اینکه تمام شرکت مخابرات ایران با بخش های حاکمیتی و تصدی گری واگذار شوند. ابزار حاکمیت در بخش مخابرات، در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در شرکت مخابرات ایران قرار دارد. این شرکت بیشتر از آنکه نقش تصدی گری داشته باشد نقش حاکمیتی و نظارتی برعهده دارد. متاسفانه کل بخش مخابرات ایران به شکل غیر دولتی واگذار شد که این شکل واگذاری در دنیا بی سابقه است.
وی ادامه داد: فرض کنید بخواهیم در بخش حمل ونقل هوایی واگذاری انجام دهیم. آنوقت یکجا تصمیم بگیریم علاوه بر ایرلاین ملی به همراه آن تمام فرودگاه‌های کشور را نیز واگذار کنیم. آنوقت دیگر چگونه سازمان هواپیمایی کشوری بدون داشتن ابزار حاکمیتی آن یعنی بخش فرودگاه‌های کشور اعمال نظارت کند. در اینصورت وقتی ابزار حاکمیتی دست بخش غیر دولتی باشد پس بجای دولت هم تصمیم خواهد گرفت و منافع خود را اولویت قرار می دهد. در اینصورت تکلیف منافع ملی چه خواهد شد. در واگذاری مخابرات در این دولت چنین اتفاقی اقتاده است. این خود فاجعه بزرگی برای دولت است و باید بازنگری شود و بخش های حاکمیتی قطعا باید به دولت بازگردند.
دولت چشم و گوش خود یعنی بخش ارتباطات را به بخشی خارج از حیطه اختیارات خود واگذار کرده است
وی در ادامه تصریح کرد: در دنیای امروزکه نقش و اهمیت ارتباطات و فناوری اطلاعات بر کسی پوشیده نیست نباید دولت به سادگی از کنار یکی از ابزارهای مهم حاکمیتی خود بگذرد. طبق قانون اساسی وظایف حاکمیتی در بخش های ارتباطات و مخابرات بر عهده دولت است. در تمام دنیا خدمات و وظایف تصدی گری واگذار می شود. اما متاسفانه این اتفاقات فاحش در واگذاری شرکت مخابرات ایران رخ داده است و باید اصلاح شود. البته باتوجه به اینکه خصوصی سازی مخابرات به معنای واقعی رخ نداده و مخابرات به بخش غیر دولتی وابسته به نهادهای حکومتی چون شرکت‌های وابسته به سپاه واگذار شده است از بابت نگرانی چندانی وجود ندارد اما به هرشکل در دولت جدید باید بخش های حاکمیتی به دولت بازگردد.
وی در ادامه ضمن اشاره به واگذاری شبکه کابل مسی به مخابرات، گفت: مگر می شود در واگذاری بخش ارتباطات کانال های ارتباطی و کابل مسی واگذار شوند. در کجای دنیا دولتی می آید کابل مسی را واگذار می کند؟ این امر به معنی فاجعه برای دولت محسوب می شود که منافع ملی و چشم و گوش خود یعنی بخش ارتباطات را به بخشی خارج از حیطه اختیارات خود واگذار کرده است.
معتمدی ادامه داد: در هر حال تصور می کنم دوستان این مساله را قبول دارند که بهتر است بخش های حاکمیتی به دولت بازگردد. با توجه به مشکلات و چالش هایی که پس از خصوصی سازی مخابرات از ناحیه واگذاری بخش های حاکمیتی رخ داده است به نظر می رسد مانعی در این زمینه وجود ندارد که بخش های حاکمیتی مخابرات به دولت پس داده شود. اما در زمینه بخش های خدماتی مشکلی وجود ندارد. در هر صورت این واگذاری انجام گرفته است و در زمینه هایی هم موفق بوده است. اکنون مساله بر سر شکل و ماهیت شرکت ها نیست آنچه اهمیت دارد سامان دادن به بخش حاکمیتی است و باید از ضررها و آسیب هایی که از این ناحیه بر بخش ارتباطات و مخابرات در طی سال‌های اخیر تحمیل شده است جلوگیری کرد. این مساله اکنون اهمیت بسیاردارد و باید در اولویت باشد.
وی در پایان صحبت‌هایش، تاکید کرد: البته هم دولت و هم مخابرات باید توجه داشته باشند که با دعوا و جنجال تنها از مسیر و رشد و توسعه در بخش ارتباطات عقب می مانیم. به هیچ وجه نباید به شرایط قبلی برگردیم بلکه باید فعالیت ها و کارهایی که در زمینه خصوصی سازی انجام شده را ساماندهی کرد و با همکاری و تعامل و تجدید ساختاری با برداشتن موانع و مشکلات به سمت تقویت و توسعه بخش ارتباطات و مخابرات گام برداشت.
وی ادامه داد: من قبلا بارها و بارها اعلام کردم که مخابرات باید به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات برگردد، اما به هیچ وجه منظورم این نبوده که بخش های خصوصی شده تلفن همراه و ثابت به دولت برگردند. اتفاقا خصوصی سازی مخابرات و فناوری اطلاعات در زمان وزارت من در دولت اصلاحات آغاز شد.
واگذاری نباید به شکلی باشد که حاکمیت تضعیف شود
معتمدی افزود: منظور بنده از بازگرداندن مخابرات به دولت در بخش های حاکمیتی بوده است. واگذاری نباید به شکلی باشد که حاکمیت تضعیف شود. در افراطی ترین شکل خصوصی سازی مخابرات که در آمریکا اتفاق افتاده است نه تنها بخش حاکمیت تضعیف نشده بلکه این بخش را نسبت به گذشته قویتر هم کرده است. اما متاسفانه خصوصی سازی شرکت مخابرات ایران در دولت گذشته به بدترین شکل رخ داد و من معتقدم دولت جدید در جهت موفقیت در بخش های مختلف اقتصادی به ویژه در بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات باید به بخش خصوصی واقعی میدان دهد. آنچه در قالب خصوصی سازی در دولت نهم و دهم رخ داد را نمی توان خصوص سازی اطلاق کرد. این اقدام، اشتباه فاحشی بود که ضربات سنگینی به بخش اقتصاد وارد کرد.
این استاد دانشگاه امیرکبیر افزود: خصوصی سازی مخابرات به شکلی باید انجام می گرفت که تنها بخش تصدی گری واگذار می شد نه اینکه تمام شرکت مخابرات ایران با بخش های حاکمیتی و تصدی گری واگذار شوند. ابزار حاکمیت در بخش مخابرات، در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در شرکت مخابرات ایران قرار دارد. این شرکت بیشتر از آنکه نقش تصدی گری داشته باشد نقش حاکمیتی و نظارتی برعهده دارد. متاسفانه کل بخش مخابرات ایران به شکل غیر دولتی واگذار شد که این شکل واگذاری در دنیا بی سابقه است.
وی ادامه داد: فرض کنید بخواهیم در بخش حمل ونقل هوایی واگذاری انجام دهیم. آنوقت یکجا تصمیم بگیریم علاوه بر ایرلاین ملی به همراه آن تمام فرودگاه‌های کشور را نیز واگذار کنیم. آنوقت دیگر چگونه سازمان هواپیمایی کشوری بدون داشتن ابزار حاکمیتی آن یعنی بخش فرودگاه‌های کشور اعمال نظارت کند. در اینصورت وقتی ابزار حاکمیتی دست بخش غیر دولتی باشد پس بجای دولت هم تصمیم خواهد گرفت و منافع خود را اولویت قرار می دهد. در اینصورت تکلیف منافع ملی چه خواهد شد. در واگذاری مخابرات در این دولت چنین اتفاقی اقتاده است. این خود فاجعه بزرگی برای دولت است و باید بازنگری شود و بخش های حاکمیتی قطعا باید به دولت بازگردند.
دولت چشم و گوش خود یعنی بخش ارتباطات را به بخشی خارج از حیطه اختیارات خود واگذار کرده است
وی در ادامه تصریح کرد: در دنیای امروزکه نقش و اهمیت ارتباطات و فناوری اطلاعات بر کسی پوشیده نیست نباید دولت به سادگی از کنار یکی از ابزارهای مهم حاکمیتی خود بگذرد. طبق قانون اساسی وظایف حاکمیتی در بخش های ارتباطات و مخابرات بر عهده دولت است. در تمام دنیا خدمات و وظایف تصدی گری واگذار می شود. اما متاسفانه این اتفاقات فاحش در واگذاری شرکت مخابرات ایران رخ داده است و باید اصلاح شود. البته باتوجه به اینکه خصوصی سازی مخابرات به معنای واقعی رخ نداده و مخابرات به بخش غیر دولتی وابسته به نهادهای حکومتی چون شرکت‌های وابسته به سپاه واگذار شده است از بابت نگرانی چندانی وجود ندارد اما به هرشکل در دولت جدید باید بخش های حاکمیتی به دولت بازگردد.
وی در ادامه ضمن اشاره به واگذاری شبکه کابل مسی به مخابرات، گفت: مگر می شود در واگذاری بخش ارتباطات کانال های ارتباطی و کابل مسی واگذار شوند. در کجای دنیا دولتی می آید کابل مسی را واگذار می کند؟ این امر به معنی فاجعه برای دولت محسوب می شود که منافع ملی و چشم و گوش خود یعنی بخش ارتباطات را به بخشی خارج از حیطه اختیارات خود واگذار کرده است.
معتمدی ادامه داد: در هر حال تصور می کنم دوستان این مساله را قبول دارند که بهتر است بخش های حاکمیتی به دولت بازگردد. با توجه به مشکلات و چالش هایی که پس از خصوصی سازی مخابرات از ناحیه واگذاری بخش های حاکمیتی رخ داده است به نظر می رسد مانعی در این زمینه وجود ندارد که بخش های حاکمیتی مخابرات به دولت پس داده شود. اما در زمینه بخش های خدماتی مشکلی وجود ندارد. در هر صورت این واگذاری انجام گرفته است و در زمینه هایی هم موفق بوده است. اکنون مساله بر سر شکل و ماهیت شرکت ها نیست آنچه اهمیت دارد سامان دادن به بخش حاکمیتی است و باید از ضررها و آسیب هایی که از این ناحیه بر بخش ارتباطات و مخابرات در طی سال‌های اخیر تحمیل شده است جلوگیری کرد. این مساله اکنون اهمیت بسیاردارد و باید در اولویت باشد.
وی در پایان صحبت‌هایش، تاکید کرد: البته هم دولت و هم مخابرات باید توجه داشته باشند که با دعوا و جنجال تنها از مسیر و رشد و توسعه در بخش ارتباطات عقب می مانیم. به هیچ وجه نباید به شرایط قبلی برگردیم بلکه باید فعالیت ها و کارهایی که در زمینه خصوصی سازی انجام شده را ساماندهی کرد و با همکاری و تعامل و تجدید ساختاری با برداشتن موانع و مشکلات به سمت تقویت و توسعه بخش ارتباطات و مخابرات گام برداشت.
