گروه سلامت خبرگزاری دانا (داناخبر) - دکتر امیرهومن کاظمی*: شیر مادر یکی از کاملترین مواد غذایی است و بیشک هر مادری آرزو دارد فرزند خود را با آن تغذیه کند، اما گاهی بعضی مادران از ناکافی بودن شیر خود شاکی هستند که این امر باعث سوتغذیه نوزاد میشود.
مادر در دوران شیردهی نیاز بیشتری به انرژی، کالری، پروتئین، مواد معدنی و ویتامینها دارد. بنابراین تغذیه صحیح و سالم در این دوران اهمیت زیادی دارد. به همین علت، مصرف غذاهای مقوی ازجمله گوشت، شیر، تخممرغ، میوه و سبزیجات تازه در این دوران توصیه میشود.
مغزها از جمله پسته، بادام و گردو که سرشار از املاح و مواد معدنی است نیز میتواند مفید باشد.
استراحت کافی و فعالیت متناسب نیز در تولید بیشتر شیر موثر است.
زنان شیرده بهتر است مایعات بیشتری مصرف کنند؛ شیر تازه، آبمیوه طبیعی و آب بهترین نوشیدنیها در این دوران است.
یکی از روشهای بسیار مهم در افزایش تولید و ترشح شیر، تغذیه مکرر نوزاد است. این امر باعث تحریک نوک پستان میشود و پیامهایی را به مغز میفرستد که باعث افزایش ترشح هورمون پرولاکتین میشود و این هورمون نیز به تولید و ترشح شیر منجر میشود.
به مادران توصیه میشود حتی اگر در منزل نیستند و امکان شیردهی برایشان وجود ندارد، نیز هر چند ساعت یکبار شیر خود را بدوشند که این کار باعث تحریک و ترشح پرولاکتین میشود.
البته گیاهان زیادی وجود دارند که باعث افزایش ترشح شیر میشوند، ازجمله تخم شاهتره، بالنگو، زنیان، ترخون، زیره، بابونه و گلپر.
یکی از بهترین افزایندههای شیر، رازیانه است. رازیانه را میتوان به صورت دم کرده یا پودر استفاده کرد و همچنین میتوان عرق رازیانه را به صورت رقیق شده با آب در دوران شیردهی میل کرد.
نکته مهم درباره رازیانه این است که این گیاه باعث افزایش خونریزی میشود، پس نباید در روزهای اول پس از زایمان استفاده شود.
ثابت شده گیاه بومادران نیز در افزایش تولید و ترشح شیر مادر تاثیر دارد. زنان شیرده میتوانند مخلوطی از بومادران و تخم شوید را به این منظور استفاده کنند. شوید یا تخم گشنیز هم غیر از افزاینده بودن شیر مادر خاصیت آرامبخشی دارد.
ریحان یا تخم ریحان نیز در افزایش تولید شیر موثر است و مصرف آن توسط مادر باعث کاهش نفخ و دردهای شکمی نوزاد نیز خواهد شد.
مصرف روزانه حدود دو گرم تخم ترب یا یک گرم سیاهدانه نیز میتواند در افزایش تولید شیر مفید باشد.
شنبلیله نیز افزاینده شیر است، به این منظور میتوان از آن به صورت ترکیب با زیره استفاده کرد. اسفناج، ماش، کنجد، هویج، زردک و بادامزمینی از مواد غذایی گیاهی موثر در افزایش ترشح شیر هستند، همچنین خوردن جوانه گندم نیز در افزایش تولید شیر مفید است.
به مادران توصیه میشود در دوران شیردهی مواد غذایی نفاخ مانند پیاز، سیر، نخود و سبزی خام کمتر استفاده کنند، زیرا باعث نفخ و دردهای شکمی در نوزاد میشود.
*متخصص طب سوزنی و گیاهان دارویی
منبع: جام جم