به گزارش گروه سلامت خبرگزاری دانا (داناخبر) متخصصان تغذیه عقیده دارند پرخوری و چاقی افراد در جوامع مختلف می‌تواند هزینه‌های اجتماعی را افزایش
دهد و به بروز افسردگی در جامعه منجر شود. به همین دلیل هم آنهایی که بدون فکر، در
خوردن غذا افراط می‌کنند باید به این بخش قضیه هم توجه داشته باشند.
چاقی چیست؟
جام جم نوشت: براساس تعریفی که سازمان بهداشت جهانی
ارایه می‌دهد چاقی یا اضافه وزن به تجمع بیش از حد یا غیرطبیعی چربی در بدن فرد گفته
میشود و این شرایط احتمال بروز بیماری‌ها را نیز افزایش می‌دهد.
چگونه بفهمید چاق هستید
اگر شما می‌خواهید بدانید چاق هستید یا اضافه وزن
دارید، همین الان شاخص توده بدنی‌تان را حساب کنید. برای حساب کردن این عدد باید وزن‌تان
را برحسب کیلوگرم تقسیم بر مجذور قد برحسب متر کنید و عدد به دست آمده همان شاخص توده
بدنی (BMI) خواهد بود. اگر این مقدار 30 یا بیشتر از آن باشد،
مشخص میشود فرد چاق است و در صورتی که بین 25 تا 30 باشد نشانه اضافه وزن خواهد بود.
اضافه وزن هم مانند چاقی خطرناک است
البته اگر اضافه وزن دارید، خیلی نباید خوشحال شوید
چون چاقی و اضافه وزن هر دو می‌تواند احتمال بروز بیماری‌های مختلفی مانند دیابت، مشکلات
قلبی- عروقی و برخی از انواع سرطان‌ها را افزایش دهد.
علت افزایش وزن
رژیم غذایی نامناسب، پرخوری و بی‌تحرکی علل اصلی
افزایش چاقی است و مسلما با در پیش گرفتن شیوه صحیح زندگی می‌توان احتمال روبه‌رو شدن
با این مشکلات را به میزان چشمگیری کاهش داد.
چاقی مشکلی جهانی است
براساس آمار سازمان بهداشت جهانی، از سال 1980 تا کنون آمار چاقی در سراسر جهان دو برابر شده است. نکته قابل تامل دیگری که در این زمینه وجود دارد، تعداد کودکانی است که دچار این مشکل هستند.
سال 2011 بیش از 40 میلیون کودک
کوچک‌تر از پنج سال، اضافه وزن داشتند که این رقم می‌تواند زنگ خطری باشد برای مسوولان
حوزه بهداشت در جوامع مختلف، زیرا کودکان چاق، بزرگسالان چاق آینده هستند و بزرگسالان
چاق هم می‌توانند مشکلات اجتماع را افزایش دهند.
چرا پرخوری؟
کسانی که عادت کرده‌اند بیشتر از حد نیازشان غذا
بخورند دیگر نباید آن را با پرخوری عصبی مرتبط بدانند. پرخوری می‌تواند ریشه در فرهنگ
خانواده هم داشته باشد. به طوری که بعضی‌خانواده‌ها به پرخوری عادت کرده‌اند و همیشه
بیشتر از آنچه نیاز دارند، غذا می‌خورند، بدون این‌که هیچ توجهی به احساس سیر شدن داشته
باشند.
این متخصص تغذیه و رژیم درمانی خاطرنشان میکند:
این نوع پرخوری معمولا از همان بدو تولد شکل می‌گیرد و فرد کم‌کم به آن عادت میکند.
از طرف دیگر، شاغل بودن افراد هم عاملی است که می‌تواند
موجب پرخوری شود. یک روز کاری را در نظر بگیرید؛ وعده ناهار که در محل کار صرف میشود،
معمولاً یا دلخواه‌تان نیست یا اینقدر کار دارید که نمی‌رسید درست و حسابی غذای‌تان
را بخورید، برای همین هم طبیعی است هنگام شام جبران کنید و بیش از حد نیاز غذا بخورید.
در نتیجه میزان کالری دریافتی هنگام شام بسیار بیشتر از کالری مورد نیاز در طول روز
خواهد بود.
علاوه بر این، دسته‌جمعی غذا خوردن و تعارف‌هایی
که میان همکاران وجود دارد هم باعث میشود آنها از غذاهای یکدیگر بچشند و بیشتر غذا
بخورند.
نیروی کار جامعه در معرض مشکل چاقی
غذاهایی با ظاهر متنوع و طعم‌های متفاوت در رستوران‌ها
وجود دارد که افراد را تشویق میکند بیشتر از آنها استفاده کنند. بنابراین طبیعی است
جوانان و حتی کودکان و افراد میانسال، بیش از گذشته به مصرف این غذاها روی بیاورند.
در حالی که مصرف چنین غذاهایی که با انواع پنیر، سس، نوشیدنی و... مصرف میشود، می‌تواند
کالری یک روز را به طور کامل تامین کند.
مشکل دیگری که به این موارد اضافه میشود هم این
است که افراد معمولاً نمی‌خواهند از نظر مالی ضرر کنند و برای همین تا آخر غذای‌شان
را می‌خورند و نمی‌گذارند چیزی باقی بماند؛ حتی وقتی سیر می‌شوند و خیلی گرسنه نیستند.
بر همین اساس، می‌توان گفت متاسفانه پرخوری در جامعه
روبه افزایش است و این مشکل به خصوص میان جوانان بیشتر مشاهده میشود. به طوری‌که
حالا خیلی‌ها از غذاهایی با حجم کم ولی پرکالری استفاده می‌کنند.
چاقی و افسردگی جامعه
چاقی باعث افسردگی میشود و در نتیجه هرچه تعداد افراد چاق و درصد چاقی در یک جامعه بیشتر شود، افسردگی هم میان افراد آن جامعه بیش از پیش مشاهده خواهد شد. به همین دلیل هم متخصصان می‌گویند برای درمان چاقی علاوه بر متخصص تغذیه باید از روان‌شناسان و روانپزشکان هم کمک گرفت.
پرخوری در کدام دسته از خانواده ها رواج دارد؟
پرخوری معمولاً به شرایط اقتصادی افراد ارتباطی
پیدا نمی‌کند و خانواده‌هایی با درآمد پایین یا بالا ممکن است چنین عادتی داشته باشند.
البته نوع غذایی که در خانواده‌های مختلف مصرف میشود، تفاوت دارد؛ به طوری که ممکن
است خانواده‌های کم‌درآمد بیشتر از مواد نشاسته‌ای استفاده کنند و طبقات پردرآمد مواد
پروتئینی ولی هر دو مورد می‌تواند خطرآفرین باشد. به عبارت دیگر، کیفیت غذا در پرخوری
چندان مطرح نیست و کمیت آن مهم است.
هرچه سطح تحصیلات خانواده‌ای بالاتر باشد، الگوهای
غذایی آنها نیز ممکن است بهتر باشد ولی آگاهی داشتن همیشه و در همه شرایط هم باعث ایجاد
عملکرد صحیح نمی‌شود. بنابراین زمانی که فردی آموزش ندیده و با عوارض ناشی از این مشکلات
آشنا نیست، نمی‌توان از او انتظار داشت الگوی غذایی صحیحی را انتخاب کند.
آموزش در خانواده و مدرسه
باید در مدرسه و به خصوص در دوران ابتدایی و راهنمایی
به بچه‌ها و والدین آنها آموزش داده شود تغذیه صحیح چیست و چه موادی و به چه میزان
باید در طول روز مصرف شود.
درصورتی‌که کارشناسان تغذیه بتوانند در مدارس حضور
پیدا کنند و این موضوع را با زبان کودکانه به بچه‌ها آموزش دهند، بسیاری از این مشکلات
برطرف خواهد شد. علاوه بر این، تبلیغات مثبت در رسانه‌های عمومی نیز می‌تواند برای
آموزش صحیح موثر باشد و در مقابل، تبلیغات منفی که پرخوری و تغذیه غلط را رواج می‌دهد
ممکن است برعکس عمل کند.
هر پرخوری‌‌ای، پرخوری عصبی نیست
پرخوری عصبی واقعاً ناشی از مشکلات روحی است و به
همین دلیل هم برای درمان آن کمکی از متخصصان تغذیه به تنهایی ساخته نیست و آنها باید
همراه با روان‌شناسان و روانپزشکان به فکر روش‌های درمانی باشند.
از طرف دیگر، خیلی از کسانی که موقع ناراحتی و عصبانیت
پرخوری می‌کنند هم این مشکل را به پرخوری عصبی مربوط می‌دانند ولی این هم با پرخوری
عصبی فرق دارد.
گاهی افراد هنگامی که نگران هستند، استرس دارند، ذهن‌شان مشغول است یا ناراحتند بیشتر از مواقع عادی غذا می‌خورند که این مشکل معمولاً موقت است. به طوری که وقتی عامل استرس از بین برود، اشتهای آنها هم به شرایط نرمال قبل برمی‌گردد.
