پژوهشگران پارک علم و فناوری پردیس، موفق به ساخت میکروسکوپ نیروی اتمی با سرعت بالای تصویربرداری از یک فرآیند آزمایشگاهی در مقیاس نانو، در هوا (خلأ) یا محیط مایع شدند تا در آینده بتوانند ویدئویی از این فرآیندها را نیز بسازند.
به گزارش گروه دانش خبرگزاری دانا (دانا خبر) دکتر عباس شاهمرادی- مجری طرح در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به ساخت میکروسکوپ نیروی اتمی (AFM)، گفت: در راستای توسعه این میکروسکوپ که برای محققان حوزه علوم و فناوری نانو کاربرد دارد، پروژه‌های مطالعاتی زیادی برای افزایش قابلیت‌های میکروسکوپ AFM اجرایی شده است. وی امکان تصویربرداری از نمونه‌ها در خلأ را از نتایج مطالعات اخیر خود در زمینه میکروسکوپ‌های AFM ذکر و اظهار کرد: تا پیش از این محققان، تصویربرداری از نمونه‌ها را در محیط دارای هوا انجام می‌دادند؛ با توجه به این که اندازه نانو ذرات یک میلیونیوم یک میلیمتر است؛ از این رو گاهی وجود مولکول‌های هوا، صدا و نویزهای موجود در فضا، گرد و غبار و رطوبت، کار تصویربرداری در اندازه نانومتر را مختل می‌کند؛ بر همین اساس، در این میکروسکوپ امکان تصویربرداری در محیط خلأ را فراهم کردیم.
مجری طرح با اشاره به اختلالات تصویربرداری در زمان وجود صدا، خاطر نشان کرد: در زمانی که تصویربرداری از نمونه نانو متری انجام می‌شود حتی در صورت عبور خودرویی و یا حرکت محقق در محیط آزمایشگاه، بر روی تصویر به دست آمده از این میکروسکوپ خطی ظاهر خواهد شد.
شاهمرادی با اشاره به آخرین مطالعات خود در این حوزه خاطر نشان کرد: آخرین پروژه تحقیقاتی ما طراحی و ساخت میکروسکوپ نیروی اتمی AFMسرعت بالا (AFM High Speed) است.
وی با تاکید بر این که این میکروسکوپ می‌تواند پیشرفت فرآیندی را ثبت کند، به ذکر نمونه‌هایی پرداخت و گفت: مثلا کریستالی در حال شکل‌گیری است و یا دارویی بر روی ویروسی اثر می‌گذارد و مایل هستیم که پیشرفت آن را در طی زمان ثبت کنیم؛ این میکروسکوپ قادر به ثبت پیشرفت فرایند خواهد بود.
این محقق اضافه کرد: این دستگاه قادر به تصویربرداری با سرعت بالا از این فرآیندها است و با در کنار هم قرار دادن تصاویر گرفته شده می‌توانیم پیشرفت فرآیندها را مشاهده کنیم.
مجری طرح، با اشاره به توان تصویربرداری این میکروسکوپ افزود: ما اکنون این توان را داریم که به کمک این میکروسکوپ،هر 10 ثانیه یک تصویر ثبت کنیم.
شاهمرادی همچنین خاطر نشان کرد: میکروسکوپ ساخته شده قابلیت تصویربرداری هم در هوا و هم در محیط آزمایشگاهی را دارد. برخی از پروژه‌های زیستی لازم است تا سلول در محیط کشت تصویر برداری شود که در چنین شرایطی نمی‌توان از فرآیند در هوا تصویربرداری کرد از این رو در این مطالعات ما این توان را کسب کردیم که در محیط مایع اقدام به تصویر برداری کنیم.
این محقق به اهمیت نتایج این مطالعات اشاره کرد و ادامه داد: هر محققی اعم از مهندس و دارو ساز و یا زیست فناوران که در مقیاس نانو کار می‌کنند اگر بخواهند تحقیقات بنیادی و کاربردی انجام دهند و نتایج تحقیقات خود را مشاهده کنند راهی ندارند جز اینکه از دستگاه AFMاستفاده کنند.
وی اضافه کرد: از سوی دیگر ارائه مقاله و تئوری منجر به تولید فناوری نخواهد شد و برای انجام کار کاربردی نیاز به ابزار است و ضروری‌ترین ابزار آن نیز نانو اسکوپ AFM است که توسط شرکت ما ساخته شده است.
شاهمرادی با تاکید بر اینکه طراحی و ساخت AFM High Speed گامی به سوی ساخت ویدئو AFM است، خاطر نشان کرد: امروزه محققان دنیا به سمت ساخت ویدئو AFM رفته‌اند یعنی توانسته‌اند در مقیاس نانو فرآیندی را مشاهده کنند.
وی با تاکید بر این که تاکنون ویدئو AFM ساخته نشده است، یادآور شد: در عین حال محققان در تلاش هستند تا سرعت تصویر را افزایش دهند؛ چراکه اگر سرعت تصویر برداری افزایش یابد تصویرهای متوالی کنار هم تبدیل به فیلم خواهد شد.
شاهمرادی با بیان اینکه AFM High Speed طراحی و ساخته شده است، اضافه کرد: تاکنون یک قرارداد برای تجاری‌سازی این محصول منعقد شده است.
