جبران کمبود ویتامین D از طریق تغذیه نیز امکان پذیر است. اما متاسفانه ویتامین D در مواد غذایی محدودی وجود دارد. به طور مثال ماهی سالمون منبع خوبی از این ویتامین است که نوع دریایی این ماهی نسبت به گونههای پرورشی آن منبع بهتری میباشد. زرده تخم مرغ نیز از موادی است که حاوی مقادیر کمی ویتامین D است. امروزه با رشد صنعت و کشاورزی برخی خوراکیها مانند شیر، غلات و آبمیوهها با ویتامین D غنی سازی میشوند.
کمبود ویتامین D چه عواقبی در پی دارد؟
دردهای استخوانی، ضعف عضلانی، خستگی و تغیرات خلق و خو از علائم شایع کمبود ویتامین D در بدن است.
با وجود اینکه علائم ذکر شده علل مختلفی میتواند داشته باشد، اما اگر اخیرا در سبک زندگی خود تغییری نداشتهاید بدانید که احتمالا از کمبود ویتامین D رنج میبرید. بنابراین با پزشک خود و یا متخصص تغذیه مشورت کنید تا میزان ویتامین D در خون شما بررسی شود. در اینصورت میتوان تصمیم گرفت که نیاز به مصرف مکمل دارید و یا میتوانید با خوردن برخی مواد غذایی این نیاز را تامین کنید. انجام آزمایش کنترلی به صورت سالیانه توصیه میشود. تحقیقات نشان میدهد هر یک از افراد در گروههای زیر بیشتر در معرض ابتلا به کمبود ویتامین D قرار دارند.
- افرادی که پوست تیره دارند
- بیماران خاص و بیماریهای زمینهای
- مصرف داروهای خاص
- مردمی که در کشورهای دورتری نسبت به خط استوا زندگی میکنند
خطرات ناشی از کمبود ویتامین D
ببیماری های تنفسی
تحقیقات اولیه فراوانی در رابطه با مفید بودن ویتامین D و کنترل و پیشگیری از کووید 19 وجود دارد. البته هیچ کدام هنوز نهایی نشده و به اثبات نرسیده اند اما تحقیقات گذشته نشان میدهد که رابطهای بین ویتامین D و پیشگیری از بیماریهای تنفسی مانند پنومنی،برونشیت و سینوزیت وجود دارد. محققین با بررسی هزاران نفر از افراد دریافتند که مصرف ویتامین D، میزان 12 درصد از ابتلا به بیماریهای تنفسی میکاهد. میزان تاثیر این ویتامین به عواملی بستگی دارد که که طی تحقیق قابل بررسی نبوده، برای مثال تزریق واکسن آنفولانزا در ریسک ابتلا موثر است. در این رابطه نتایج مختلفی به دست آمده، از طرفی مصرف ویتامین D تزریق واکسن آنفولانزا را بی اثر میکند، از سوی دیگر تحقیقات نشان میدهد دانش آموزانی که مکمل مصرف میکنند 42% کمتر احتمال ابتلا به آنفولانزا دارند. همانطور که گفته شد هنوز برای تایید رابطه میان مکمل ویتامین D و کووید 19 زود میباشد با این حال مطالعاتی وجود دارد که نشان میدهد در جوامعی که کمبود ویتامین D شایعتر است نرخ مرگ و میر در اثر کووید 19 نیز بالاتر است.
پوکی استخوان
یکی از نقشهای مهم ویتامین D در بدن حفظ سلامت اسکلت و استخوان ها است. سطح پایین ویتامین D در بدن منجر به کاهش ذخیره کلسیم در استخوانها میشود و احتمال شکستگی استخوانی را بالا میبرد. همچنین میتواند افراد را در معرض خطر پوکی استخوان قرار دهد. با بالا رفتن سن و پیری، هنگامیکه سرعت تولید استخوان در بدن کمتر از سرعت تحلیل استخوان شود،پوکی استخوان رخ میدهد.
افسردگی
اگر از اختلالات عاطفی فصلی رنج میبرید، باید بدانید که کمبود ویتامین D میتواند خطر ابتلا به افسردگی را افزایش میدهد. جالب است بدانید که ویتامین D به ویتامین آفتاب مشهور است زیرا بیشتر افراد مقادیر زیادی از این ویتامین را از طریق آفتاب دریافت میکنند. بر اساس تحقیقات شواهدی مبنی بر رابطه میان میزان ویتامین D و خلق و خوی افراد وجود دارد. یکی از همین تحقیقات نشان داد که مصرف مکمل ویتامین D به بهبود خلق و خوی زنان مبتلا به دیابت نوع دو کمک کرده است. به این افراد طی شش ماه دوز بالایی از ویتامین داده شد و در نهایت کاهش چشمگیری در میزان افسردگی و خشونت در این زنان دیده شد و به بهبود سلامت روان آنها کمک کرد. حتی در برخی از موارد به این اشاره شده است که مکمل ویتامین D به خوبی داروهای ضدافسردگی عمل میکند. اگر علائمی از افسردگی مانند احساس پوچی، ناامیدی، تحریک پذیری،خشکی، تغییرات در اشتها و افکار مزاحم مانند تمایل به خودکشی در خود احساس میکنید، حتما با پزشک خود مشورت کنید تا سطح ویتامین D شما بررسی شود چرا که ممکن است این علائم ناشی از کمبود این ویتامین در بدنتان باشد.