واکسن هراسی چالش جدید و بزرگ نظام سلامت در برابر پاندمی کرونا

نرگس درودیان، خبرگزاری دانا، سرویس سلامت و سبک زندگی؛ دامنه واکسن هراسی با انتشار خبری غیر رسمی از زبان یکی از برجسته ترین اساتید ویروس شناسی در جهان «لوک مونتنیه» مبنی بر اینکه «تمام افراد واکسینه شده کرونا حداکثر طی ۲ سال فوت خواهند کرد.» در فضای مجازی طوفان به پا کرده است.

در ادامه این اظهارنظر که از لوک مونتنیه برنده جایزه نوبل نقل قول شده آمده «برای افرادی که به هر شکلی واکسن کرونا را دریافت کرده اند هیچ شانس زنده ماندن وجود ندارد.».

طرح این شایعات تا حدی جدی است که به گفته متخصصان حوزه ویروس شناسی و اپیدمیولوژیست ها؛ رواج چنین فرضیه های غیرعلمی و تبلیغات منفی علیه واکسن کووید۱۹ به اندازه گسترش خود همه گیری خطرناک است اما نکته اینجاست که این روزها همزمان با شدت گرفتن روند واکسیناسیون در کشورمان گروه های ضد واکسن نیز با سوء استفاده از چنین اخباری قد علم کرده اند و بدین ترتیب هراس از انجام واکسیناسیون در میان برخی افراد جامعه به مشکل تازه ای بدل شده است.

اطلاع‌رسانی و آگاهی‌بخشی به مردم در کنار انجام مطالعات درباره عوارض احتمالی واکسن‌های کرونا می‌تواند واکسن‌هراسی در جامعه را به حداقل برساند. در حالی که پزشکان و کارشناسان سلامت در دنیا، واکسیناسیون همگانی را تنها علاج بازگشت جامعه جهانی به زندگی عادی و روزمره می‌دانند مدتی است که واکسن‌هراسی در کشورهای مختلف و از جمله ایران به مشکل تازه‌ای برای مقابله با کرونا تبدیل شده است؛ آن هم در حالی که این ترس با انواع شایعه‌ها و اطلاعات نادرست و بزرگنمایی عوارض واکسن‌ها در رسانه‌ها و فضای مجازی تشدید می‌شود و مردم را در مقابل این دوراهی قرار می‌دهد که واکسن بزنند یا نه.

این دوراهی سبب شده تا گروهی از سالمندان و افراد دارای بیماری زمینه‌ای و حتی بخشی از کادر درمان برای تزریق واکسن قانع نشوند یا تنها تمایل به تزریق یک واکسن خاص داشته باشند. براساس آمار اعلام شده تا به امروز فقط ۷۰ درصد افراد مجاز به واکسیناسیون برای تزریق واکسن قانع شده‌اند. پاسخ پزشکان و کارشناسان به این افراد این است هیچ واکسنی بدون عارضه نیست.

واکسن عاملی مهم در قطع زنجیره کرونا

رییس کمیته کشوری اپیدمیولوژی و واکنش سریع اپیدمی کرونا با تاکید بر اینکه واکسن نزدن مانند حرکت در جاده‌ای است که خطر تصادف در آن بسیار بالا است، گفت: واکسن زدن بهتر از نزدن آن است و با یک تصمیم نادرست جان خود و سایر هموطنان را به خطر نیاندازیم.

دکتر حمید سوری با تاکید بر اینکه واکسن یکی از مولفه های مهم در قطع زنجیره انتقال ویروس است، اظهار داشت: در حال حاضر واکسیناسیون بهترین و موثرترین ابزار کنترل بیماری در دست بشر است و تا حدودی می تواند بار ناشی از اپیدمی را بکاهد اما به تنهایی کافی نیست و باید همراه با سایر اقدامات لازم پیش برود.

وی بر ضرورت تزریق واکسن کرونا و اولویت قرار دادن آن تاکید و تصریح کرد: باید به مدیریت واکسن هم توجه شود به این معنا که اگر می خواهیم تعداد بستری ها و مرگ و میر را کم کنیم علاوه بر تمرکز بر واکسیناسیون باید بر روی گروه هایی که بیشترین خطر بستری و مرگ را دارند هم تمرکز کرد.

رییس کمیته کشوری اپیدمیولوژی و واکنش سریع اپیدمی کرونا با ابراز تاسف از اینکه هنوز بین ۲۰ تا ۴۰ درصد گروهای پرخطر اعم از سالمندان و جوانان در کشور واکسینه نشده اند در حالیکه همین افراد عمدتا تخت های بیمارستانی را اشغال یا آمار فوتی ها را افزایش می دهند، خاطرنشان کرد: رویکرد مدبرانه و خردمندانه برای کنترل اپیدمی در کشور وجود ندارد؛ موضوعی که دستمایه برخی افراد سودجو شده و گزارش های منفی علیه واکسیناسیون انتشار می دهند.

واکسن هراسی باعث مرگ و میر بیشتر می شود

 سوری در واکنش به آمارهای جنجال برانگیز ابتلا و فوت پس‌ از واکسیناسیون کرونا که این روزها توسط افراد و با هدفی خاص در حال انتشار است، تاکید کرد: افزایش بی‌سابقه تعداد مبتلایان به بیماری و رکوردزنی‌های پیاپی و غم‌انگیز در تعداد مرگ‌ومیرها ما را در صدر کشورهای آلوده به ویروس کرونا قرار داده است؛ امری که ناشی از سرعت کم واکسیناسیون و امتناع گروهی از اقشار جامعه از تزریق آن است.

وی افزود: اینکه بگردیم ببینیم یک نفر که دز اول یا دوم واکسن را زده دوباره مبتلا شده یا فوت کرده است رویکردی کاملا نادرست است در حالی که باید ارزیابی خطر کنیم و ببینیم که خطر بستری یا فوت در واکسن زده ها چقدر و در واکسن نزده ها چقدر است آن موقع قضاوت کنیم که آیا واکسن بزنیم یا نزنیم.

سوری، شک در واکسن زدن را با مثالی از جاده ها تبیین و توضیح داد: مانند این می ماند که دو جاده را برای سفر داریم؛ در یکی خطر تصادف ۵۰ درصد و دیگری یک درصد است. در اینجا عقل می گوید از جاده ای با خطر یک درصد عبور کنیم.

رییس کمیته کشوری اپیدمیولوژی و واکنش سریع اپیدمی کرونا تاکید کرد: اکنون هیچ واکسنی ادعا نکرده که صددرصد موثر است ضمن اینکه آن چیزی که در محیط آزمایشگاهی به لحاظ اثر بخشی واکسن نشان داده شده وقتی در زندگی طبیعی و شرایط عادی محیط واکسن را استفاده می‌کنیم درصد اثر بخشی کاهش پیدا می‌کند. بنابراین همیشه درصدی از افراد جامعه را داریم که باوجود آنکه واکسن می‌زنند، واکسن روی‌ آنها مؤثر نبوده باشد.

 وی ادامه داد: پس اینکه ذره بین برداریم و بگردیم دنبال افرادی که با وجود تزریق واکسن مبتلا به کرونا شده اند درست نیست زیرا برخی از این افراد است اگر واکسن هم نمی زدند به دلیل بیماری زمینه ای که دارند در گروه های پرخطر قرار می گرفتند و دچار سکته قلبی یا فوت می شدند پس نباید این موضوع را به واکسن زدن تعمیم داد.

رییس کمیته کشوری اپیدمیولوژی خطاب به افرادی که واکسن هراسی می کنند، گفت: اگر مطالعه جدی صورت نگیرد وضعیت کرونا به ضرر مردم ادامه پیدا می کند. استدعا دارم این افراد به خود بیایند و احساس شرم کنند که باعث مرگ بیشتر هموطنان شده اند.