با نزدیک شدن به زمان بازگشایی مدارس و ادامه همه‌گیری کرونا، نظرهای مختلفی درباره شیوه آمورشی مدارس در جریان است؛ برخی معتقدند همچنان می‌توان مانند پارسال کلاس‌های درس را به صورت آنلاین برگزار کرد اما برخی کارشناسان معتقدند ادامه روش موجود بیشتر به ضرر دانش آموزان است.
نرگس درودیان، خبرگزاری دانا، سرویس آموزش؛ بسیاری از کارشناسان و صاحبنظران معتقدند، تجربه یک سال و نیم گذشته در کشور ما اگرچه حاوی مزایایی بوده است اما آسیب‌های جدی به سطح سواد و میزان تعاملات اجتماعی دانش‌آموزان بویژه در پایه‌های اول دبستان ایجاد کرده است.
دکتر الهه قربانی‌خواه متخصص روانشناس می گوید تقریباً می‌توان گفت نظام آموزشی ما چه در دانشگاه و چه در مدارس آمادگی و زیرساخت لازم برای این نوع آموزش را نداشت و خلاء چنین سیستمی در نظام آموزشی کشور ما به خوبی احساس می‌شد؛ با این حال با توجه به این شرایط و وجود مشکلات در فضای مجازی و سرعت اینترنت در کشور، موفقیتی که تا این لحظه و با توجه به مشکلات کنونی که برای نظام آموزشی به وجود آمده قابل توجه است.
واقعیت این است که آموزش مجازی رخدادی تازه در عرصه آموزشی نبوده است و همانطور که می‌دانیم همزمان با پیشرفت تکنولوژی و فراگیری استفاده از وسایل الکترونیکی، استفاده از آنها به عنوان منبعی برای آموزش در نظر بوده که در سال‌های گذشته مراکز آموزشی زیادی در سراسر جهان در تلاش برای تامین زیرساخت آموزش هوشمند بوده‌اند و کشورهای زیادی در این امر تا حد زیادی موفق عمل کرده‌اند، اما همه این اقدامات در گام‌های ابتدایی خود به سر می‌بردند.
در شرایطی که جامعه ما در آن قرار داشت و ناگزیر به رعایت فاصله‌گذاری فیزیکی و تعطیلی مراکز آموزشی بود، این شیوه آموزشی هم تنها راه باقیمانده برای مدارس محسوب می‌شد.
در فضای مجازی به‌دلیل این‌که حضور فیزیکی سایر همکلاسیها چندان احساس نمی‌شد لذا تمرکز آنها هم بیشتر بوده و امکان مشارکت بیشتر هم برای آنها ایجاد شده است.
در کلاس‌های حضوری تعداد غیبت‌ها هم بیشتر بود در حالی‌که در این کلاس‌های مجازی تعداد شرکت‌کنندگان کلاس‌ها خیلی هم بیشتر است، چون در هر کجای کشور که باشند امکان حضور در کلاس مجازی را دارند.
در مواجهه با آموزش مجازی مشکلات متعددی وجود دارد که در گام نخست امکان دسترسی به اینترنت است که برای همه دانش‌آموزان فراهم نیست؛ همچنین معلمان و استادان با تجربه‌ای داریم که در سال‌های طولانی تدریس خود با رایانه و وسایل الکترونیکی آشنایی چندانی ندارند؛ علاوه بر این، اساسا شیوه درس دادن و درس خواندن در بسترهای مجازی، امتحانات، ارزشیابی‌ها و مسائلی از این دست همگی مشکلات عدیده‌ای هستند که با توجه به سپری شدن دو سال تحصیلی با آموزش آنلاین، هنوز وجود دارند.
یکی دیگر از معایب آموزش مجازی کاهش انگیزه تحصیلی است؛ دور شدن از آموزش حضوری و کار گروهی و عدم مشارکت با همکلاسیها، باعث یکنواختی و دلزدگی دانش‌آموزان می‌شود؛ همچنین ایجاد تنبلی، نداشتن ساعت مشخص آموزش، تنظیم نبودن ساعات خواب و بیداری دانش‌آموزان، بی‌تحرکی و چاقی از دیگر آسیب‌های آموزش مجازی به صورت صرف است.
آسیب‌های آموزش مجازی در مقاطع تحصیلی ابتدایی به ویژه پایه اول و دوم دبستان بسیار بیشتر از بقیه مقاطع تحصیلی است؛ کودکان در این سنین هیچ پیش فرضی از مدرسه، سیستم آموزش، نظم و انضباط، قانون‌های محیط آموزشی ندارند؛ این سنین با توجه به حساس بودن از نظر رشدی نیاز به نظارت و توجه بیشتر هم توسط معلمان و هم توسط خانواده‌ها را دارند.
یکی از انواع مشکلات و اختلالات شایع در این سنین می‌توان به اختلال‌های یادگیری اشاره کرد، که در صورت تشخیص به موقع قابل درمان است؛ اصولا این اختلال از طریق معلمان به خانواده‌ها اطلاع داده می‌شود.
از دیگر اختلالات مختص کودکی می‌توان به اختلال بیش فعالی-نقص توجه و اوتیسم اشاره کرد، که یکی از راه‌های اصلی تشخیص زودهنگام این اختلال‌ها حضور کودک در محیط مدرسه و تعامل با همسالان است. دور بودن کودکان از محیط مدرسه باعث کاهش مهارت‌های کودکان می‌شود.
حضور درمدرسه برای کلاس اولی‌ها یک ضرورت است
روانشناس تخصصی کودک و نوجوان گفت: آموزش حضوری برای دانش‌آموزان کلاس اول یک ضرورت است و اگر حساسیت آموزش حضوری و تعامل با همسالان و تجربه مدرسه در این دوره نادیده گرفته شود قطعا جامعه، والدین و کودکان را دچار چالش‌های جدی می‌کند.
دکتر پریسا یاسمی نژاد خطاب به والدین افزود: نمی توان از دانش آموز کلاس اولی انتظار داشته باشیم به راحتی بخواند و بنویسید بنابراین بی تردید باید در شرایط فعلی باید برای افزایش کیفیت آموزش والدین و یا فرد دیگری که صلاحیت آموزش را دارد به بچه های کوچکتر برای فهم بهتر دروس کمک کنند.
به گفته او کودکِ کلاس اولی برای تجربه طعم شیرین باسواد شدن به غیر از وسایل و تجهیزات به حمایت والدین و معلم نیاز دارد چرا که این حمایت های می تواند زمینه ساز آینده ای درخشان باشد. هر گونه اعمال فشار و یا خشونت در یادگیری آثار مخربی دارد و می تواند اساسا کودک را نسبت به درس خواندن دلزده کند.
این متخصص روانشناسی کودک با بیان این موضوع که طبق تحقیقات اگر چنانچه بچه ها در محیط های خشن باشند و یا حتی اگر در برنامه های تلویزیونی شاهد خشونت باشند در آینده به افرادی خشن تبدیل می شوند توضیح داد: کودکان این خشونت را روی ضعیف تر ها مثل خواهر و برادر کوچکتر خود اعمال می کنند و یا این که دچار اضطراب های بسیار شدید می شوند.
یاسمی نژاد با اشاره به این موضوع که چنانچه کودکِ شما دچار اختلال خاصی مثل دیرآموزی، بیش فعالی، عدم تمرکز و یا اختلال در یادگیری باشد باید این موضوع را با کادر مدرسه در میان بگذارید، تاکید کرد: در عین حال اگر کودکتان هوش و نبوغ و استعدادی در زمینه خاصی دارد آن را ناگفته نگذارید.
مدارس به صورت تدریجی بازگشایی می شود
آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش گفت: شعار اصلی بازگشایی مدارس «تدریجی بودن آموزش‌های حضوری و اقتضایی بودن آن» است.
علیرضا کمرئی در گردهمایی مشترک اعضای شورای معاونان و مدیران کل آموزش و پرورش سراسر کشور که با موضوع «پروژه مهر و بازگشایی مدارس در سال تحصیلی جدید»، در اردوگاه فرهنگی - تربیتی شهید باهنر، برگزار شد، افزود: براساس آمار، ۷۵ درصد والدین با بازگشایی مدارس به صورت حضوری موافق هستند و تنها ۲۵ درصد اعلام نارضایتی کرده‌اند که باید با آموزش‌های لازم، از دغدغه خاطر آنها کم کنیم.
وی به تشریح و تبیین اقدامات انجام شده در حوزه معاونت متوسطه درخصوص بازگشایی مدارس و اجرای پروژه مهر، پرداخت و اظهار داشت: در مفهوم کلیدی تدریجی بودن، باید در بازگشایی مدارس به صورت آرام و تدریجی عمل کنیم و بازگشایی را کاملا در اختیار استان و منطقه، با توجه به شرایط قرار دهیم. البته در مدارس کم جمعیت که کلاس های زیر ۱۵ نفر داریم بازگشایی حضوری به صورت حتمی انجام خواهد شد.
کمرئی خاطرنشان کرد: ولی در مدارسی که تعداد دانش آموزان بالاتر از ۴۵۰ نفر است باید با برنامه ریزی دقیق، دانش آموزان در کلاس های درس حضور داشته باشند تا بتوانیم با رعایت دقیق پروتکل های بهداشتی، با مراقبت از سلامتی دانش آموزان، شاهد حضور آنها در مدارس باشیم.
وی با اشاره به این که تمامی اختیارات بازگشایی مدارس در مناطق به استان و منطقه سپرده شده است، گفت: با تشخیص استان یا هر منطقه، پروژه مهر انجام شده و مدارس سال تحصیلی جدید را آغاز خواهند کرد.
